Xã nông thôn mới Nhân Cơ – tiềm năng và triển vọng
VĂN DUNG
Từ thành phố Gia Nghĩa tỉnh Đắk Nông dọc theo Quốc lộ 14 về hướng Thành phố Hồ Chí Minh hơn 10km là xã Nhân Cơ thuộc huyện Đắk R’lấp, tỉnh Đắk Nông.
Xã Nhân Cơ có diện tích tự nhiên trên 4.570 ha, dân số trên 12.300 nhân khẩu, được phân bố thành 10 thôn và 01 bon đồng bào dân tộc thiểu số. Có Quốc lộ 14 đi qua nối liền với Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh miền Đông Nam bộ tạo điều kiện thuận lợi trong việc giao thương hàng hóa để phát triển kinh tế. Có khu công nghiệp khai thác và chế biến quặng bôxít nhôm đã đi vào hoạt động có hiệu quả, hàng năm đóng góp cho ngân sách xã khá lớn. Tương lai gần tỉnh sẽ đề nghị Trung ương đồng ý cho xây dựng sân bay Nhân Cơ theo hình thức lưỡng dụng.
Có thể nói rằng: Nhân Cơ hội tụ đầy đủ các yếu tố “thiên thời, địa lợi, nhân hòa”. Đất đai màu mỡ, khí hậu ôn hòa, người dân cần cù, chịu khó lao động sáng tạo để phát triển kinh tế xã hội, xây dựng nông thôn mới ngày một khang trang, giàu đẹp. Về Nhân Cơ hôm nay du khách có thể cảm nhận được sự phát triển song song giữa công nghiệp và nông nghiệp, giữa nông thôn và đô thị đang hiện hữu đầy tiềm năng và triển vọng.
Trung tâm thương mại xã Nhân Cơ. Ảnh: V.D
Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân xã xác định: Ngành nông nghiệp vẫn giữ vai trò chủ yếu trong nền kinh tế và thu nhập của người dân. Nông nghiệp tăng trưởng ngày càng cao, thúc đẩy các lĩnh vực khác phát triển như thu hút, tạo việc làm cho người lao động, công nghiệp hóa sản xuất nông nghiệp, kiến tạo hệ thống cơ sở hạ tầng kỹ thuật cho nền kinh tế. Phát triển mạng lưới thương mại - dịch vụ, mở rộng thị trường đáp ứng nhu cầu sản xuất tiêu dùng của Nhân dân. Năm 2011 xã Nhân Cơ chính thức bắt tay vào xây dựng nông thôn mới trong điều kiện thuận lợi và khó khăn đan xen, song thuận lợi là cơ bản. Bên cạnh sự quyết tâm của Đảng ủy, chính quyền còn nhận được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của tỉnh, huyện, sự giúp đỡ của các đơn vị đỡ đầu, sự ủng hộ nhiệt tình của các doanh nghiệp và sự đồng thuận cao trong Nhân dân. Bình quân thu nhập đầu người năm 2011 là 30,3 triệu/người. Tăng 7,77% so với năm 2010.
Xuất phát của xã khi thực hiện chương trình tương đối cao. Kinh tế có mức tăng trưởng khá, cơ cầu kinh tế đang chuyển dịch theo hướng tích cực, tỷ trọng các nghành công nghiệp ngày càng tăng. Trong quá trình thực hiện chương trình “Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới”, ban chỉ đạo nông thôn mới của xã thường xuyên theo dõi, chỉ đạo ban quản lý nông thôn mới bổ sung quy chế hoạt động, triển khai thực hiện nghiêm túc các quy định mới do Trung ương và địa phương ban hành.
Việc xây dựng đồng bộ hệ thống bộ máy chỉ đạo thực hiện chương trình được củng cố kiện toàn liên tục, đáp ứng nhiệm vụ được giao. Mở nhiều lớp đào tạo, tập huấn để nâng cao năng lực cho cán bộ làm công tác xây dựng nông thôn mới. Việc tuyên truyền vận động nâng cao nhận thức cho cán bộ và Nhân dân cũng được triển khai mạnh mẽ qua nhiều kênh thông tin đã đem lại hiệu quả thiết thực. Người dân ngày càng nâng cao ý thức trong việc đóng góp xây dựng nông thôn mới như hiến đất, đóng góp công sức, vật chất để xây dựng đường giao thông nông thôn, trường học, nhà văn hóa... thực hiện tốt việc xã hội hóa giáo dục, văn hóa, y tế. Hiện trên địa bàn xã có nhiều tấm gương vượt khó vươn lên làm giàu, các mô hình điển hình tiên tiến ngày càng được nhân rộng.
Kết quả huy động nguồn nhân lực xây dựng nông thôn mới xã Nhân Cơ giai đoạn 2011 - 2015 đạt 309.606 triệu đồng.
Năm 2016 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới theo bộ tiêu chí về nông thôn mới được ban hành tại Quyết định số 772/QĐ-UBND ngày 27/5/2014 của Chủ tịch ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Nông. Bình quân thu nhập đầu người năm 2016 đạt 48.718.000đ/người; tỷ lệ thôn, bon văn hóa đạt 90,9%, tỷ lệ hộ nghèo chiếm 2,6% quốc phòng an ninh được giữ vững. Sau khi được công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới xã Nhân Cơ tiếp tục triển khai thực hiện chương trình theo quy định của “Bộ tiêu chí quốc gia về nông thôn mới giai đoạn 2016 - 2020” do Thủ tướng Chính phủ ban hành tại Quyết định số 1980/QĐ-TTg ngày 17/10/2016 và Quyết định số 391/QĐ-UBND ngày 7/3/2017 của Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Nông.
Kết quả huy động nguồn lực cho giai đoạn 2016 - 2020 đạt: 157 tỷ 355 triệu đồng. Như vậy cả hai giai đoạn, tổng nguồn lực của xã đã huy động để xây dựng nông thôn mới là: 466 tỷ 964 triệu đồng. Đến thời điểm này ngành nông nghiệp nông thôn vẫn giữ vai trò chủ yếu của nền kinh tế và thu nhập của người dân. Tuy nhiên ngành công nghiệp đang ngày càng phát triển và tăng trưởng cao, thúc đẩy sự phát triển các lĩnh vực khác. Mạng lưới thương mại dịch vụ tăng nhanh, nâng cao doanh thu, mở rộng thị trường, đáp ứng nhu cầu sản xuất, tiêu dùng của Nhân dân. Đến nay trên địa bàn có 975 cơ sở sản xuất kinh doanh cá thể.
Trại chăn nuôi heo siêu nạc của hộ gia đình bà Trần Thị Hoài Thu thôn 8 xã Nhân Cơ. Ảnh:V.D
Bình quân thu nhập đầu người năm 2021 đạt 49,35 triệu/ người. Công tác giảm nghèo đạt kết quả khả quan, hiện tại toàn xã còn 32 hộ nghèo chiếm 1,1%. Việc thực hiện xã hội hóa giáo dục đạt kết quả tốt, xã đã hoàn thành phổ cập giáo dục trung học cơ sở, giáo viên đạt chuẩn hóa 100%. Công tác y tế, chăm sóc sức khỏe Nhân dân luôn được quan tâm, xã đã 2 lần được công nhận đạt chuẩn quốc gia về y tế. Hoạt động văn hóa, thông tin, thể thao và truyền thông cơ sở khá phong phú và đều đặn, phục vụ kịp thời nhiệm vụ chính trị tại địa phương, từng bước nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần cho Nhân dân. Công tác quốc phòng – an ninh tiếp tục được tăng cường, đảm bảo tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.
Kết thúc giai đoạn 5 năm xây dựng nông thôn mới (2016 - 2020) xã Nhân Cơ đạt 15/19 tiêu chí (theo bộ tiêu chí mới nâng cao). Với quyết tâm lớn của Đảng ủy, chính quyền và Nhân dân bước sang năm 2021 mặc dù đại dịch COVID-19 vẫn còn diễn biến rất phức tạp, ảnh hưởng tới tiến độ xây dựng các hạng mục công trình nông thôn mới, nhưng xã Nhân Cơ vẫn đạt được nhiều thành tích đáng ghi nhận.
Kết thúc năm 2021 xã đạt 18/19 tiêu chí, duy chỉ có tiêu chí về y tế là chưa đạt. Lý do là đến thời điểm thẩm định để công nhận (theo bộ tiêu chí xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016 – 2020) thì Nhân Cơ đã được điều chỉnh về xã khu vực 1. Nên đã ảnh hưởng đến tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế toàn dân.
Chúng tôi được các đồng chí phụ trách Văn phòng điều phối xây dựng nông thôn mới của huyện Đắk R’lấp và xã Nhân Cơ giới thiệu đi thăm khu dân cư kiểu mẫu và vườn, rẫy mẫu. Mặc dù theo đánh giá thì chưa đạt tiêu chí nhưng chúng tôi thật sự ngỡ ngàng và thán phục về công sức lao động đổ ra và ý chí quyết tâm làm giàu của người dân nơi đây.
Đến thăm câu lạc bộ sầu riêng tại thôn 8, xã Nhân Cơ do ông Nguyễn Thái Bình làm chủ nhiệm. Qua trao đổi với ông Bình và một số anh em trong câu lạc bộ chúng tôi được biết: Câu lạc bộ những người trồng sầu riêng ở đây được thành lập từ năm 2019. Đến nay mới có 16 thành viên tham gia (gồm 14 hộ dân xã Nhân Cơ và 2 hộ xã Quảng Sơn, huyện Đắk Glong). Họ hoạt động theo hình thức tự nguyện, gắn bó, đoàn kết giúp nhau về kỹ thuật canh tác cây sầu riêng, giúp công, giúp vốn để cùng nhau phát triển.
Đến nay tổng diện tích sầu riêng của câu lạc bộ đã đạt 80 ha. Trong đó sầu riêng Thái chiếm khoảng 70%; loại sầu riêng ry6 chiếm 30%; diện tích sầu riêng kinh doanh đạt 40 ha. Hiện nay đã đăng kí mã vùng được 19.5 ha.
Năm 2022 thu được 350 tấn quả, chủ yếu bán cho thương lái và thị trường trong tỉnh với giá bình quân 45.000/kg. Tính sơ bộ cũng đem lại cho các thành viên câu lạc bộ 15 tỷ 750 triệu đồng trong vụ thu hoạch năm 2022 vừa qua.
Hiện nay ban chủ nhiệm câu lạc bộ đang hoàn thiện hồ sơ trình cấp có thẩm quyền xin thành lập hợp tác xã để làm thành viên của Liên minh Hợp tác xã tỉnh Đắk Nông, tạo điều kiện cho xã viên phát triển, quảng bá thương hiệu đi xa hơn nữa.
Trong phương hướng nhiệm vụ năm 2022 xã Nhân Cơ xác định mục tiêu: “Triển khai thực hiện có hiệu quả Bộ tiêu chí về xã nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025. Phấn đấu đạt 5/10 tiêu chí về khu dân cư kiểu mẫu; đạt 4/6 tiêu chí về vườn, rẫy mẫu”. Tập trung huy động mọi nguồn lực thực hiện các biện pháp thiết thực, phấn đấu đạt 13/19 tiêu chí xã nông thôn mới giai đoạn 2021 – 2025
Tổng nguồn vốn dự kiến thực hiện trong năm 2022 là: 23 tỷ 450 triệu đồng (trong đó ngân sách Trung ương: 425 triệu, ngân sách huyện: 350 triệu, nguồn vốn doanh nghiệp 2 tỷ 40 triệu, huy động trong Nhân dân: 20 tỷ 635 triệu).
Chia tay với Nhân Cơ tôi có cảm giác lâng lâng khó tả. Tự nhiên một niềm vui bất tận lại được trào dâng trong tôi; vui vì tiềm lực và triển vọng của Nhân Cơ rất mạnh mẽ, cán bộ và Nhân dân đoàn kết một lòng quyết tâm xây dựng nông thôn mới thành công vượt kế hoạch. Tôi bỗng thấy một đô thị đang hình thành từ xã nông thôn mới Nhân Cơ.